De Philips beiaard is een geschenk van het Nederlandse personeel van de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken, aangeboden ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de onderneming op 23 september 1966. Het initiatief, voortgekomen uit het Philips personeel, kon worden verwezenlijkt dank zij deelname van alle personeelsleden aan de actie “Laat de feestklok luiden” van de Stichting Philips personeel Felicitatiefonds. Opdat dit jubileumgeschenk hoorbaar zou vertolken wat door gezamenlijke inspanning kan worden bereikt, werd tevens een fonds gesticht dat de bespeling van de beiaard ging bevorderen.
De beiaard bevond zich oorspronkelijk in een speciaal ontworpen klokketoren bij het Evoluon in het stadsdeel Strijp. Na verloop van tijd kwam men echter tot de conclusie dat hij eigenlijk thuishoorde boven een bruisende binnenstad. Hoe waar dit is, kan men met eigen oren horen, nu hij sinds 30 april 1987 zijn klanken uitstrooit over de binnenstad.
De klokken
De beiaard omvat 61 klokken. De 4 luidklokken dateren uit 1949. Ze bevinden zich in de Mariatoren en hebben de volgende namen en massa’s:
- Catharina: 2320 kg
- Joseph: 1635 kg
- Wilhelmus: 1155 kg
- Hubertus: 690 kg
Ze zijn gegoten door de Koninklijke Eijsbouts Klokkengieterij en Fabriek van Torenuurwerken B.V. te Asten. De zwaarste klok, bes0, heeft een doorsnee van 1,75 meter en een gewicht van 3220 kilo. Het kleinste klokje, C6, heeft een doorsnee van 18 cm en een gewicht van 12 kilo. De klokken wegen samen 16005 kilo. Zij dragen allen het opschrift “Eijsbouts goot mij voor het Philipspersoneel in Nederland”. De twee grootste klokken dragen de namen Gerard en Anton. Zij zijn vernoemd naar Dr.Ir. Gerard Leonard Frederik Philips, de stichter, en Dr. Anton Frederik Philips, de medegrondlegger en uitbouwer van de wereldomvattende Philips organisatie. Aan de Philips Beiaard wordt een heel bijzondere plaats toegekend in de beiaardontwikkeling, omdat hij een omvang heeft van 5 octaven, hetgeen in 1966 uniek was en nog steeds uitzonderlijk is.
De bespeling
De klokkestoel met de klokken is geplaatst op 23 meter hoogte. De speelkabine bevindt zich temidden van de klokken. Hierdoor wordt bereikt dat de verbindingen tussen toets en klepel zo kort mogelijk zijn zodat de beiaardier de beiaard goed in de hand kan hebben. Een beiaardier die zich wil ‘inspelen’ kan gebruik maken van een speciaal oefenklavier, dat elders in de toren is geplaatst en overeenkomt met het klavier van de beiaard. Het bespelen ervan is evenwel buiten niet te horen. Ter aanvulling op de handbespeling van de beiaardier, wordt met behulp van een automatisch speelwerk voor de tijdslag, elk kwartier een voorslag gegeven (een Eindhovense variant op de Big Ben). Verder wordt om 9.00 uur, 12.00 uur en 18.00 uur een korte melodie gespeeld op de 13 grootste klokken.
Het carillon is in de noordelijke toren van de kerk en telt 61 klokken met een totaalgewicht van 16 ton. Het is daarmee een van de grootste beiaarden van Nederland.
Rosemarie Seuntiëns is stadsbeiaardier. Op dinsdag van 12.30-13.30 uur en op vrijdag van 16.00-17.00 uur wordt de beiaard bespeeld. Iedere eerste zaterdag van de maand speelt Rosemarie van 14.25-14.55 uur, voorafgaand aan de concerten “Muziek in de Cathrien”.
Arie Abbenes is vervangend beiaardier. Hij was stadsbeiaardier van 1969 tot 27 juni 2009. Bij zijn afscheid ontving hij de Penning van de stad Eindhoven.
